Dalsze znaczenie czasowników modalnych - sollen

Dalsze znaczenie czasowników modalnych (nazywanych też subiektywnym znaczeniem) 


Podstawowe znaczenie (inaczej obiektywne) czasownika sollen:

1. mieć powinność
Man soll anderen Menschen helfen.  –  Należy pomagać innym ludziom.
Man soll seine Eltern ehren.  –  Należy szanować swoich rodziców.
Sie sollen sich selbst darum kümmern. –  Powinien się pan sam o to zatroszczyć.

2. ktoś żąda, życzy sobie aby coś zrobić
Du sollst zum Friseur gehen.  -  Powinnaś pójść do fryzjera.

Czasownik sollen można opisać używając innych sformułowań:
Es empfiehlt sich… - jest wskazane
Es gehört sich… - należy się
Es wird erwartet/gefordert/gewünscht/verlangt - jest oczekiwane/ żądane/ życzy się/ jest wymagane)

3. udzielenie rady (Konjunktiv II)
Du solltest auf ihn nicht so lange warten. - Nie powinnaś czekać na niego tak długo.

Znaczenie subiektywne:
Z czasownikiem sollen o subiektywnej wymowie spotykać się można często w niemieckojęzycznych wiadomościach telewizyjnych i radiowych oraz w prasie (np. opisując pogodę)

1. plotka, niesprawdzone informacje; wyrażamy sceptycyzm, czy informacja jest prawdziwa (nie byliśmy podczas tego zdarzenia, nie można osobiście ręczyć za prawdziwość podawanej informacji)
(S. Bęza zalicza to znaczenie jeszcze do znaczeń podstawowych)

Er soll kein Geld haben.  – On podobno nie ma pieniędzy.

Czas przeszły wygląda w następujący sposób:

Sie soll verreist sein. - Podobno wyjechała. (tak mówią ludzie)
Sie soll geheiratet haben. - Podobno/rzekomo wyszła za mąż.
Er soll nach Polen gefahren sein. - Podobno wyjechał do Polski.
In Rom sollen die Temperaturen auf minus 5 Grad gesunken sein. - W Rzymie temperatury rzekomo spadły do minus 5 stopni. (Dziennikarz otrzymał taką wiadomość, przekazuje je z rezerwą, gdyż nie był w tym czasie w Rzymie)

Czyli czasownik modalny, Partizip II oraz haben lub sein

Czasownik sollen można opisać używając:
Np. Angeblich war er ohne Geld. - Rzekomo/Podobno nie miał pieniędzy.
Es heißt, dass er aggressiv war. - Mówi się, że był agresywny.
Gerüchten zufolge war er krank. - Krążą pogłoski, że był chory. 

2. sollen w trybie Konjunktiv II wyraża hipotezę, warunek, przypuszczenie

Sollte es morgen regnen, (so) komme ich nicht. – W przypadku gdyby miał jutro padać deszcz, nie przyjdę.
Solltest du ihn treffen, sag ihm, … Gdybyś go spotkał, powiedz mu, …


PDF tutaj